W dniu 20 maja 2016 roku tradycyjnie już w Teatrze Polskim w Szczecinie – odbył się XIII Wieczór z In Gremio zatytułowany: Sąd nad Biegłymi, czy Biegli nad Sądem? Podczas spotkania zaproszeni Goście w osobach Pani Sędzi Haliny Zarzecznej (Prezes Sądu Okręgowego w Szczecinie), Pana Sędziego Macieja Żelazowskiego (Wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Szczecinie) oraz Pana Dr Jerzego Pobochy (Przewodniczący Zarządu Polskiego Towarzystwa Psychiatrii Sądowej) przybliżyli nam tematykę znaczenia oraz faktycznej roli biegłych w procesach sądowych oraz problemy związane z ich funkcjonowaniem w wymiarze sprawiedliwości. Wieczór poprowadził Adwokat Marek Mikołajczyk.
Co do zasady – wszyscy Goście zgodzili się z faktem, że w procesach sądowych pomoc osób posiadających wiedzę specjalną jest nieodzowna. Dotyczy to nie tylko postępowań karnych, w których kwestie poczytalności mają fundamentalne znaczenia dla dalszego toku sprawy, ale też coraz częściej postępowań cywilnych, w szczególności gospodarczych czy rodzinnych – w których bez zasięgnięcia pomocy fachowca nie sposób wydać prawidłowego rozstrzygnięcia.
Jako jeden z głównych problemów dostrzeżono brak właściwych instrumentów do weryfikacji osób, które pretendują na stanowisko biegłego sądowego. Pani Sędzia Halina Zarzeczna zwróciła uwagę na fakt, że weryfikacja ta aktualnie ma w zasadzie charakter czysto formalny zbiegający się do udokumentowania posiadanych tytułów naukowych i uprawnień, bez jednoczesnej możliwości zbadania dorobku zawodowego tychże osób. Okoliczność ta tymczasem ma kluczowe znaczenie nie tylko jeśli chodzi o wartość merytoryczną wydawanych opinii, ale o ich trafność i przydatności do sprawy. Zaproszeni Goście przywołali utrwalone w innych krajach europejskich procedury wyłaniania osób do roli biegłych sądowych, która niewątpliwie stanowi nobilitację w środowisku i nierzadko jest zwieńczeniem i uhonorowaniem wieloletniej pracy w zawodzie. Podkreślano przy tym, że w krajach zachodnich biegłymi mogą być osoby posiadające wiedzę fachową w stopniu wykraczającym ponad przeciętną i wymagają uzyskania rekomendacji od władz zrzeszenia danego zawodu.
O ile ostatecznym biegłym zawsze pozostaje Sąd – kierunek proponowanych zmian uznany został za pożądany i uzyskał aprobatę licznego grona przybyłych Gości. Merytoryczne i prawidłowe opinie osób, które są autorytetami w swojej dziedzinie mają wpływ nie tylko na jakość, ale też na sprawność postępowań sądowych. Niestety aktualnie wynagrodzenie biegłych sądowych – co również wielokrotnie było podkreślane – nie idzie w parze z koniecznym nakładem pracy nad sporządzeniem rzetelnej i poprawnej opinii.
Dziękując za liczne przybycie, w szczególności osobom pełniącym rolę biegłych sądowych oraz podzielenie się przez nich swoimi cennymi wskazówkami i spostrzeżeniami – liczymy, że XIII Wieczór z In Gremio dostarczył wszystkim ciekawych tematów do przemyśleń i rozmów, ale przede wszystkim – ukazał, że nie tylko organy procesowe i pełnomocnicy mają duży wpływ na szeroko pojęty wymiar sprawiedliwości. W dobie postępu cywilizacyjnego rola biegłych będzie coraz większa, co skłaniać winno do podjęcia działań usprawniających działanie tej niewątpliwie niezbędnej instytucji.
Każdy z Wieczorów z In Gremio wart jest upamiętnienia, tym bardziej, że ich tematyka zawsze jest aktualna. Zainspirowani ostatnim, niezwykle ciekawym spotkaniem – zapraszamy biegłych sądowych każdej profesji i specjalności do nawiązania współpracy z czasopismem. Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt z redakcją.