W dniu 20 marca br. w Warszawie odbyło się zwołane przez Krajową Radę Sądownictwa Zebranie Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Apelacyjnych oraz Sędziów Okręgów. Wspomnieć należy, że pomimo, iż Zebrania Przedstawicieli Sędziów Sądów Apelacyjnych oraz Sędziów Okręgów formalnie odbywają swoje spotkania osobno, to jednak w dniu 20 marca br. podjęły one uchwały, kolejny nota bene już raz, o połączeniu obrad obydwu Zebrań, oczywiście przy zachowaniu oddzielności głosowań. Takie rozwiązanie pozwoliło na poznanie stanowisk sędziów obydwu Zebrań, przyczyniło się do pogłębionej dyskusji oraz było jednoznacznym wyrazem jedności środowiska sędziowskiego, pomimo rozbieżności stanowisk w niektórych kwestiach szczegółowych.
Sędziowie z całego kraju debatowali m.in. o rządowych planach nowelizacji przepisów o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej – przyjęli w jednej z uchwał obradujący w Warszawie przedstawiciele. Za niezgodne z Konstytucją uznali natomiast rozwiązania proponowane w projekcie nowelizacji ustaw o KSSiP i Prawo o ustroju sądów powszechnych.
W ramach dyskusji sędziowie zgodnie uznali, że poza opiniowaniem, i tak już iluzorycznym, projektów aktów prawnych, winni przedłożyć własny projekt zmian do ustawy o KRS.
Pomimo pewnych odmiennych ocen co do treści projektu zmian przygotowanego przez Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, dotyczących głównie sposobu wyboru członków KRS oraz stopnia reprezentacji poszczególnych sądów, uznano że należy przedłożyć ów projekt, jako propozycję zmian przedstawioną przez samych sędziów. Takie działanie świadczyłoby o tym, że sędziowie nie krytykują jedynie, zasługujących zresztą na taką krytykę, projektów aktów prawnych przygotowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, czy posłów, ale także przedstawiają konstruktywne propozycje zmian, oparte jednak na przestrzeganiu zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej.
Zgromadzeni sędziowie wyrazili również stanowczą dezaprobatę wobec kwestionowania prawidłowości wyboru Pierwszej Prezes SN, zgodnie podkreślając, iż sposób pełnienia urzędu przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego zasługuje na szacunek, uznanie i wsparcie całego środowiska sędziowskiego.
Sędziowie apelowali również do Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, Ministra Sprawiedliwości oraz do posłów i senatorów o podjęcie rzeczywistych działań we współpracy ze środowiskiem prawniczym zmierzających do zagwarantowania każdemu obywatelowi dostępu do sądu. Podporządkowanie sądów władzy wykonawczej nie rozwiąże podstawowego problemu sądownictwa, czyli długotrwałości postępowań sądowych – podkreślili zgromadzeni w uchwale.
Autorzy uchwał zwrócili się także do stowarzyszeń sędziowskich o utworzenie forum współpracy przedstawicieli samorządu sędziowskiego. Zgromadzeni sędziowie uznali za celowe zwrócenie się do prezesów sądów o zwołanie na dzień 20 kwietnia br. zebrań sędziów, podczas których wybrani zostaną przedstawiciele do udziału w pracach owego forum.
Kolejno, zgromadzeni wezwali również wszystkich sędziów do szczególnej dbałości o przestrzeganie konstytucyjnej zasady trójpodziału władz oraz wynikających z niej zasad niezależności sądów, niezawisłości sędziowskiej oraz etyki sędziowskiej. Podkreślili, że Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. Każdy sędzia musi mieć świadomość odpowiedzialności za sprzeniewierzenie się zasadom konstytucyjnym i etyce sędziowskiej – akcentowano.
Wskazano również, nie pierwszy zresztą raz, na nieobsadzenie kilkuset stanowisk sędziowskich spowodowany brakiem obwieszczeń o wolnych stanowiskach, co w sytuacji olbrzymiego obciążenia sędziów pracą i wynikającej z tego długotrwałości postępowań sądowych, jawi się jako działanie niezrozumiałe, i to w sytuacji ciągłego wskazywania na dążenie do usprawnienia pracy sądów. W tym też kontekście wskazywano na bardzo liczne delegacje sędziów do Ministerstwa Sprawiedliwości, które skutkują tym, że sędziowie ci oderwani są od orzekania.
Przedstawiciele sędziów zobowiązali też KRS do ustalenia i wyjaśnienia, czy aktualnie prowadzone prace dotyczące migracji kont do centralnej usługi katalogowej mogą umożliwić Ministrowi Sprawiedliwości pozyskiwanie, gromadzenie, zapoznawanie się i udostępnianie informacji o danych osobowych i części akt sądowych, które są zbędne do wykonywania zadań Ministra.
Zebranie przedstawicieli sędziów z całego kraju było zamknięte dla mediów. Tego typu zgromadzenia sędziów zwykle mają charakter wyborczy, tj. odbywają się wówczas, gdy wybierani są delegaci do Krajowej Rady Sądownictwa, lub sprawozdawczy. Mogą jednak mieć również charakter nadzwyczajny, tak jak to przedmiotowe. Cały samorząd sędziowski spotkał się dziś w Warszawie i obradował na temat tego, co obecnie dzieje się w wymiarze sprawiedliwości – podkreślił rzecznik prasowy KRS – sędzia Waldemar Żurek. Jednocześnie dodał, że „ręka do dialogu” jest cały czas wyciągnięta przez sędziów w stronę resortu sprawiedliwości.
Treść dokumentów przyjętych w dniu 20 marca 2017 r. przez Zebranie Przedstawicieli Zebrań Sędziów Apelacji oraz Zebranie Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Okręgów jest dostępna na stronie Krajowej Rady Sądownictwa: http://www.krs.pl
Przy przygotowywaniu niniejszego artykułu wykorzystałam informacje uzyskane od sędziów, którzy wzięli udział w Zebraniu Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Apelacyjnych oraz Sędziów Okręgów w dniu 20 marca br.