Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Lex Medica”, która odbyła się 26 marca 2019 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego okazała się niewątpliwym sukcesem!
Celem, który udało się osiągnąć organizatorom konferencji było rozpropagowanie wśród społeczności akademickiej tematyki związanej z szeroko rozumianym prawem medycznym. Ta stosunkowo nowa dziedzina prawa, nie cieszyła się dotąd nadmierną popularnością. Warto nadmienić, że jest to problematyka dość często pomijana zarówno w toku studiów prawniczych, jak i medycznych. Skutkuje to niską znajomością wśród studentów obu kierunków tak fundamentalnych zagadnień jak: obowiązki lekarza czy prawa pacjenta. Zjawisko to jest o tyle niepokojące, że każdy człowiek powinien zdawać sobie sprawę z przysługujących mu jako pacjentowi praw i obowiązków, a co dopiero przyszły lekarz, czy prawnik. Brak rozeznania w tematyce prawa medycznego jest widoczny jednak nie tylko wśród społeczności akademickiej. Liczne braki wiedzy zaobserwować można także w gronie wykwalifikowanych lekarzy czy też prawników. Ostatnimi czasy coraz więcej rozbieżności pojawia się także w orzecznictwie sądów oraz w doktrynie. Wszystkie wymienione powyżej aspekty powodują, że osoby stykające się w praktyce z problemem o charakterze prawno-medycznym mają trudności z jego rozwiązaniem oraz prawidłowym zastosowaniem przepisów, stąd widoczna była potrzeba zorganizowania Konferencji, która pochyliłaby się nad tego rodzaju tematyką.
Organizatorami opisywanego wydarzenia było Koło Naukowe Prawa i Postępowania Cywilnego „Lege Artis” działające przy Katedrze Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland Oddział Szczecin. Oba zaprzyjaźnione podmioty, współpracują ze sobą także w ramach innych wydarzeń mających na celu rozpowszechnianie wiedzy z zakresu prawa medycznego oraz uświadamianie społeczeństwa w tym zakresie. Do wspólnych inicjatyw należy m.in: organizowanie przez „Lege Artis” doszkalających wykładów otwartych dla studentów medycyny oraz przewidywany w niedalekiej przyszłości konkurs wiedzy z prawa medycznego. Zrzeszenia te pozwalają studentom na rozwijanie swoich zainteresowań oraz na uczestniczenie w licznych projektach, przez co przyczyniają się do rozwoju poszczególnych jednostek oraz otwierają przed nimi nowe możliwości. Efekt ten osiągają dzięki połączeniu wspólnych pasji i zainteresowań z pogranicza tak różnych, a z drugiej strony tak bardzo związanych ze sobą dziedzin nauki jakimi są prawo i medycyna. Po przedstawieniu organizatorów wydarzenia przejdźmy jednak do szczegółowej relacji z przebiegu Konferencji.
„Lex Medica” składała się ze starannie dobranych paneli tematycznych, skupiających się na fundamentalnych kwestiach dotyczących m.in.: praktycznych aspektów wykonywania zawodów medycznych, problemów zdrowotnych i społecznych osób starszych oraz ochrony zdrowia psychicznego. Największym zainteresowaniem cieszył się jednak panel pt. „prawa pacjenta”, który ze względu na dużą frekwencję prelegentów, odbył się aż w dwóch częściach.
Na konferencji nie zabrakło znanych osobistości. Radzie Naukowej przewodniczyła dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyńska, profesor US oraz Kierownik Katedry Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji US. Ponadto moderatorami poszczególnych paneli były także: dr Aleksandra Klich oraz dr Karolina Ziemianin – adiunkci w Katedrze Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji US, a także asystentka w Katedrze Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego – dr n. zdr. Marta Giezek.
W wydarzeniu wzięli udział uczestnicy czynni z najdalszych zakątków Polski. Podczas Konferencji gościliśmy reprezentantów m.in. Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Łódzkiego, czy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. W czasie dyskusji, zarówno publiczność jak i moderatorzy poszczególnych paneli, bardzo chętnie kierowali pytania natury problemowej do poszczególnych uczestników czynnych. Wymiany zdań nie byłoby końca, gdyby nie narzucony z góry limit czasowy.
Każdy z prelegentów miał do wykorzystania piętnaście minut, a moderatorzy poszczególnych paneli zmuszeni byli do skrupulatnego pilnowania tego regulaminowego wymogu, gdyż wiedza, którą chcieli się podzielić uczestnicy czynni była ogromna. „Na przedstawienie tego tematu potrzebne byłoby piętnaście lat, a nie piętnaście minut!” żartował jeden z uczestników.
O uroczyste otwarcie Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Lex Medica” zadbała dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyńska, profesor US, moderator panelu pierwszego wraz z Konradem Piórkowskim – Prezesem Koła Naukowego Prawa i Postępowania Cywilnego „Lege Artis”.
Parę minut przed godziną dziewiątą rozpoczął się panel pierwszy, który nosił nazwę: „Prawa pacjenta cz.1”. Na dobry początek pochyliliśmy się nad tematyką profilu pacjenta i jego roli w projektowaniu jakości usług medycznych we współczesnym systemie ochrony zdrowia oraz kontrowersji wokół praw pacjenta do świadczeń transgranicznych. Naszą uwagę przykuły również wystąpienia dotyczące zakazu uporczywej terapii jako elementu istoty wolności od niedobrowolnych eksperymentów leczniczych, czy praw pacjenta do bezpiecznego rynku farmaceutycznego. Poruszona została również tematyka praw kobiet rodzących w Polsce, jak i informatyzacja zdrowia publicznego oraz prawa pacjenta w aspekcie zagrożeń cyberbezpieczeństwa. Pierwszy panel nie mógł obejść się także bez ciekawej, rozwijającej i merytorycznej dyskusji, której początek dały pytania zadane przez Przewodnicząca Rady Naukowej.
Po krótkiej przerwie kawowej o godzinie jedenastej dziesięć, przyszedł czas na panel drugi, pt.: „Prawa pacjenta cz. 2”, którego moderatorem była dr Aleksandra Klich. Największą niespodzianką tego bloku tematycznego było wystąpienie multimedialne w formie nagrania, przygotowane przez prelegentkę, która nie mogła przybyć na Konferencję osobiście, z powodu wyjazdu do Hiszpanii. Ponadto w czasie trwania panelu rozważaliśmy takie zagadnienia jak: kwestia zgody pacjenta na dokonanie zabiegu stomatologicznego, prawa pacjenta dostępu do terapii biologicznych w Polsce, problematyka krzywdy w dochodzeniu roszczeń za naruszenie praw pacjenta oraz legitymacja procesowa w postępowaniu cywilnym w przypadku dochodzenia roszczeń wynikających z naruszenia praw pacjenta. Panel ten zakończył się punktualnie i podobnie jak panel pierwszy poskutkował produktywną dyskusją oraz wymianą zdań pomiędzy prelegentami.
Moderatorem kolejnego panelu pt.: „Praktyczne aspekty wykonywania zawodów medycznych”, była dr Karolina Ziemianin. Był to fragment konferencji, który przybliżył słuchaczom zagadnienia dotyczące okoliczności uchylających prawny obowiązek dyskrecji przedstawicieli profesji medycznych, zawód fizjoterapeuty, wpływ mediów na wiedzę ludzi o rozwoju medycyny oraz nowatorskie metody leczenia w naszym regionie. Uwagę słuchaczy zwróciły również wystąpienia dotyczące działalności znachorskiej, jak i RODO w medycznym laboratorium diagnostycznym.
Wymianom zdań po panelu trzecim nie było końca – najbardziej burzliwym tematem, budzącym liczne kontrowersje okazał się ten dotyczący wykonywania zawodu fizjoterapeuty, a w szczególności poruszana w czasie wystąpienia, niewspółmierność zarobków profesjonalistów tej profesji, w stosunku do kosztów związanych z doszkalaniem się i rozwojem zawodowym. Dyskusja rozgorzała do tego stopnia, że uczestnicy wymieniali się swoimi przemyśleniami także podczas trwania przerwy.
Tuż po godzinie szesnastej rozpoczął się panel czwarty pt.: „Problemy zdrowotne i społeczne osób starszych”, który moderowała dr n. zdr. Marta Giezek. W trakcie jego trwania przedstawiona została tematyka dotycząca bezpieczeństwa społecznego w ujęciu ochrony osób starszych przed odmową w dostępie do usług medycznych w państwowych placówkach leczniczych oraz wystąpienie uświadamiające o zjawisku osamotnienia, braku dostępu do służby zdrowia, komunikacji, leków i zaplecza finansowego oraz wpływ tych czynników na utrudnienia funkcjonowania i leczenia osób starszych zamieszkujących polskie wsie. Dużym zainteresowaniem cieszyło się też wystąpienie o chwytliwym tytule: „Niespokojne domy spokojnej starości”. Panel ten okazał się jednym z bardziej interesujących, choć na OKN „Lex Medica” zagadnienia o tej tematyce zostały poruszone po raz pierwszy.
Kolejną nowością był ostatni panel pt.: „Ochrona zdrowia psychicznego”., którego moderatorem była dr Aleksandra Klich. Był to panel, podczas którego poruszana została tematyka stosowania środków przymusu bezpośredniego na tle ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, podjęcie badania psychiatrycznego lub leczenia psychiatrycznego względem osoby, która targnęła się na własne życie bez jej zgody na gruncie wspomnianej już ustawy. Nie zabrakło również tematu dotyczącego współdziałania zespołów ratownictwa medycznego i funkcjonariuszy Policji wobec osób agresywnych z zaburzeniami psychicznymi. Wystąpienie przygotowane przez funkcjonariusza Policji było dowodem na to, że tematyka prawa medycznego, nie budzi tylko zainteresowania wśród prawników i lekarzy, lecz także dotyka specjalistów innych zawodów. Konferencję zamknął referat o tajemniczym tytule dotyczącym roli badań fenomenologiczno-hermeneutycznych w psychiatrii humanistycznej.
Podsumowując, należy podkreślić, że Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Lex Medica” cieszyła się powodzeniem nie tylko wśród studentów, doktorantów oraz doktorów prawa i medycyny, ale również wzbudziła zainteresowanie mediów lokalnych. Jako organizatorzy jesteśmy bardzo wdzięczni Radiu Szczecin za przeprowadzenie wywiadu z uczestnikami konferencji. Relację z wydarzenia wraz ze zdjęciami można zobaczyć na stronie internetowej Radia Szczecin – do czego bardzo serdecznie namawiamy. Z tego miejsca chcielibyśmy podziękować także pozostałym Patronom Medialnym: czasopismu środowisk prawniczych „InGremio” oraz czasopismu uniwersyteckiemu „Kwadrans Studencki” – za umożliwienie opublikowania artykułów dotyczących działaności Koła Naukowego Prawa i Postępowania Cywilnego „Lege Artis” oraz relacji z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Lex Medica”.
Ukłony i podziękowania należą się także naszym sponsorom oraz patronom honorowym. Bardzo dziękujemy za wsparcie naszej konferencji przez: Wojewodę Zachodniopomorskiego Tomasza Hinca, Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza, Prezydenta Miasta Szczecin Piotra Krzystka, Rektora Uniwersytetu Szczecińskiego prof. dr hab. Edwarda Włodarczyka, Rektora Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr hab. n. med. Bogusława Machalińskiego, Dziekana WPiA US dr hab. prof. US Zbigniewa Kuniewicza, Prezesa Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie dr n. med. Magdy Wiśniewskiej, Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Szczecinie adw. Włodzimierza Łyczywka oraz Kancelarii Mazurkiewicz Cieszyński Mazuro Adwokaci i Radcowie Prawni spółka partnerska.
Konferencja nie odbyłaby się gdyby nie wsparcie finansowe oraz rzeczowe, które zagwarantowali sponsorzy i instytucje wspierające. Koło Naukowe „Lege Artis” serdecznie dziękuje Kancelarii Radców Prawnych Iwankiewicz, Boczkowska, Bierski sp.p. (IBB) oraz Kancelarii Lizak, Stankiewicz, Królikowski. Adwokaci s.c. za okazaną pomoc i umożliwienie zrealizowania projektu na jak najwyższym poziomie. Wyrazy uznania kierujemy także do: Księgarni Akademickiej, Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Szczecińskiego, Wydawnictwa C.H. Beck oraz wydawnictwa Edra Urban & Partner – dziękując za zapewnienie nagród książkowych.
Koło Naukowe Prawa i Postępowania Cywilnego „Lege Artis” oraz IFMSA-Poland Oddział Szczecin są wdzięczni wszystkim uczestnikom i gościom za liczne przybycie. Pragniemy poinformować, że podczas tegorocznej edycji ponad trzydzieści osób miało możliwość zaprezentowania się i wygłoszenia referatu przed licznie zgromadzoną publicznością, która osiągnęła liczbę ponad 130 osób. Liczna frekwencja zarówno uczestników biernych, jak i czynnych podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Lex Medica” oraz zainteresowanie mediów lokalnych wydarzeniem, jest niewątpliwym dowodem na to, że tematyka prawa medycznego, choć wiele razy pomijana w teorii, w praktyce jest dziedziną prawa rodzącą liczne kontrowersje, nad którymi warto dyskutować. Jako organizatorzy wydarzenia dołożymy wszelkich starań, aby tematyka prawa medycznego cieszyła się z roku na rok coraz większym zainteresowaniem. Serdecznie zapraszamy do śledzenia wydarzeń Koła Naukowego Prawa i Postępowania Cywilnego „Lege Artis” na portalu Facebook: @kolonaukowelegeartis oraz do udziału w kolejnych edycjach OKN „Lex Medica”!
Aleksandra Sokołowska, Justyna Soroko, Konrad Piórkowski
– studenci Wydziału Prawa i Administracji w Szczecinie