Ars rhetorica – sztuka wymowy, nauka o sposobach pięknego i skutecznego wyrażania myśli, uczuć w słowie pisanym bądź mówionym, rozwinęła się już w starożytności. Umiejętność publicznego przemawiania odgrywała ogromną rolę w życiu mieszkańców antycznej Grecji i Rzymu. Nastawienie społeczne retoryki sprawiło, że najważniejszym zadaniem postawionym przed mówcą, była umiejętność przekonywania – ars persuadendi. Oddziaływanie na odbiorcę rozumiano wówczas w trojaki sposób: dydaktyczny, estetyczny i emocjonalny. Było to bowiem zgodne z postulatami formułowanymi wobec sztuki słowa, która miała: uczyć (docere), zachwycać (delectare) i poruszać (movere).
Twórcą teorii retorycznej był Arystoteles, który sam nie był mówcą, ale jego wskazówki dotyczące wygłaszania przemówień są uniwersalne. W swoim dziele Retoryka przyporządkował sztukę mówienia do nauk odpowiadających poetyce i logice. Arystoteles stworzył koncepcję komunikacji retorycznej. Zakładała ona istnienie ludzkiej zdolności przyswajania i stosowania środków argumentacji i wpływania na ludzi. Filozof twierdził, że proces retoryczny ma charakter humanistyczny. Oznacza to, że podstawowym zagadnieniem sztuki mówienia jest obserwacja i interpretacja humanistycznego charakteru komunikacji słownej. Proces retoryczny charakteryzuje się perswazyjnością, funkcjonalnością, dynamicznością oraz jest uwarunkowany sytuacyjnie. Koncepcja Arystotelesowska zmierza do swobodnego rozumienia procesów retorycznych, takimi jakie są one w rzeczywistości, czyli do wyszukiwania tego, co w mowie może mieć znaczenie przekonujące.
Zatem w okresie starożytności retoryka rozprzestrzeniała się we wszystkich kierunkach. Ostatnie lata tej epoki były świadkiem narodzin dzieła, które stanowiło najbardziej wszechstronne i wpływowe przedstawienie problematyki retorycznej – Institutio oratoria Kwintyliana. Wybitnym rzymskim retorem był z pewnością również Cyceron, który stworzył wzorzec oratorski, łączący przejrzystość wywodu z ekspresją językową.
Zawód adwokata wiąże się nierozerwalnie ze sztuką przemawiania.
Sala sądowa jest miejscem, w którym adwokat prezentuje swoje racje, próbując przekonać Sąd do przedstawianych przez siebie argumentów. Szkolący się na adwokatów aplikanci adwokaccy powinni „trenować” sztukę wymowy nie tylko w teorii, ale przede wszystkim w praktyce – w towarzystwie lekkiego stresu i świadomości podlegania ocenie. Nie każdy z nas ma możliwość przemawiać przed Sądem. Stąd też konkursy krasomówcze organizowane podczas odbywania aplikacji są doskonałą okazją do takiego „treningu”.
Celem konkursów krasomówczych jest podnoszenie umiejętności oratorskich młodych adeptów zawodu. W trakcie konkursu aplikanci adwokaccy mają szansę do przełożenia na praktykę teoretycznej wiedzy zdobytej w toku studiów i aplikacji, a także zdobycia umiejętności atrakcyjnego prezentowania swoich racji na sali sądowej oraz pokonywania stresu przed publicznymi wystąpieniami. Niewątpliwie jest to również okazja do sprawdzenia swoich umiejętności komunikacji niewerbalnej.
Rolą profesjonalnego pełnomocnika czy obrońcy jest nie tylko prowadzenie sprawy czy naprowadzanie dowodów, zmierzające do uzyskania korzystnego wyroku, ale też podsumowanie toku całego procesu, które przekona sędziego do naszego stanowiska w sprawie.
Przemawiający musi jednak pamiętać o stosowaniu zasad etyki zawodowej, jak również zasad kultury. Przemówienia nie mogą bowiem być agresywne, skierowane jedynie na zdyskredytowanie osoby naszego adwersarza czy innych uczestników procesu. Osiągnięciem perfekcji w sztuce przemowy na sali sądowej jest zachowanie pewności siebie, nienacechowanej arogancją, przemawianie w sposób jasny, klarowny, a także harmonijny, z zachowaniem umiaru oraz w sposób wyrażający szacunek i empatię innym osobom biorącym udział w postępowaniu.
Dziś retoryka uważana jest za teorię tekstu, jego budowy i analizy. Jest ona systemem reguł konstruowania, wypowiadania poprawnych tekstów zbudowanych z poprawnych zdań. Zarówno zdania te, jak i teksty, uporządkowane są zgodnie z zamierzeniami autora.
Retoryka w piśmiennictwie epok dawnych miała jednak odbiegające od współczesnego znaczenie. Tym samym także i cele sztuki wymowy były odmienne. Rozkwit swój retoryka zawdzięcza w dużej mierze Arystotelesowi, którego dzieło Retoryka jest wciąż ważnym podręcznikiem do nauki retorycznego stylu argumentacji. Określił on zadanie retoryki w następujący sposób – Nie namawiać, ale starać się znaleźć to, co w każdej rzeczy jest wiarygodne. Wypracował metodę wnioskowania i naukę o zasadach dowodzenia, tzw. topikę, pozwalającą na znalezienie właściwego rozwiązania podczas kontrowersyjnych sytuacji.
Sztuka przekonywania jest tak stara, jak posługiwanie się przez człowieka językiem. Mowa bowiem należy do najpotężniejszych narzędzi, jakimi posługuje się człowiek, aby utrwalić zdobywanie wiadomości, przekazać je odbiorcom oraz rzucić pomost między sobą, a innymi.