• Przejdź do głównej nawigacji
  • Przejdź do treści
  • Przejdź do głównego paska bocznego

In Gremio

łączy środowiska prawnicze

  • 2023
    • In Gremio 163
    • In Gremio 164
    • In Gremio 165
  • 2022
    • In Gremio 157
    • In Gremio 158
    • In Gremio 159
    • In Gremio 160
    • In Gremio 161
    • Wydanie specjalne
    • In Gremio 162
  • 2021
    • In Gremio 149
    • In Gremio 150
    • In Gremio 151
    • In Gremio 152
    • In Gremio 153
    • In Gremio 154
    • In Gremio 155
    • In Gremio 156
  • 2020
    • In Gremio 138
    • In Gremio 139
    • In Gremio 140
    • In Gremio 141
    • In Gremio 142
    • In Gremio 143
    • In Gremio 144
    • In Gremio 145
    • In Gremio 146
    • In Gremio 147
    • In Gremio 148
  • 2019
    • In Gremio 127
    • In Gremio 128
    • In Gremio 129
    • In Gremio 130
    • In Gremio 131
    • In Gremio 132
    • In Gremio 133
    • In Gremio 134
    • In Gremio 135
    • In Gremio 136
    • In Gremio 137
  • 2018
    • In Gremio 116
    • In Gremio 117
    • In Gremio 118
    • In Gremio 119
    • In Gremio 120
    • In Gremio 121
    • In Gremio 122
    • In Gremio 123
    • In Gremio 124
    • In Gremio 125
    • In Gremio 126
  • 2017
    • In Gremio 105
    • In Gremio 106
    • In Gremio 107
    • In Gremio 108
    • In Gremio 109
    • In Gremio 110
    • In Gremio 111
    • In Gremio 112
    • In Gremio 113
    • In Gremio 114
    • In Gremio 115
  • 2016
    • In Gremio 98-99
    • In Gremio 100
    • In Gremio 101
    • In Gremio 102
    • In Gremio 103
    • In Gremio 104
  • 2015
    • In Gremio 91-92
    • In Gremio 93
    • In Gremio 94-95
    • In Gremio 96
    • In Gremio 97
  • 2014
    • In Gremio 86
    • In Gremio 87
    • In Gremio 88-89
    • In Gremio 90
  • 2013
    • In Gremio 80
    • In Gremio 81
    • In Gremio 82-83
    • In Gremio 84
    • In Gremio 85
  • 2012
    • In Gremio 74
    • In Gremio 75
    • In Gremio 76
    • In Gremio 77
    • In Gremio 78
    • In Gremio 79
  • więcej…
    • 2011
      • In Gremio 68
      • In Gremio 69
      • In Gremio 70
      • In Gremio 71
      • In Gremio 72
      • In Gremio 73
    • 2010
      • In Gremio 62
      • In Gremio 63
      • In Gremio 64
      • In Gremio 65
      • In Gremio 66
      • In Gremio 67
    • 2009
      • In Gremio 56
      • In Gremio 57
      • In Gremio 58
      • In Gremio 59
      • In Gremio 60
      • In Gremio 61
    • 2008
      • In Gremio 45-46
      • In Gremio 47-48
      • In Gremio 49-50
      • In Gremio 51-52
      • In Gremio 53-54
      • In Gremio 55
    • 2007
      • In Gremio 33
      • In Gremio 34
      • In Gremio 35
      • In Gremio 36
      • In Gremio 37
      • In Gremio 38
      • In Gremio 39-40
      • In Gremio 41
      • In Gremio 42
      • In Gremio 43
      • In Gremio 44
    • 2006
      • In Gremio 21
      • In Gremio 22
      • In Gremio 23
      • In Gremio 24
      • In Gremio 25
      • In Gremio 26
      • In Gremio 27-28
      • In Gremio 29
      • In Gremio 30
      • In Gremio 31
      • In Gremio 32
    • 2005
      • In Gremio 9
      • In Gremio 10
      • In Gremio 11
      • In Gremio 12
      • In Gremio 13
      • In Gremio 14
      • In Gremio 15-16
      • In Gremio 17
      • In Gremio 18
      • In Gremio 19
      • In Gremio 20
    • 2004
      • In Gremio 1
      • In Gremio 2
      • In Gremio 3
      • In Gremio 4
      • In Gremio 5
      • In Gremio 6
      • In Gremio 7
      • In Gremio 8

Nowelizacja ustawy Prawo o zgromadzeniach

Dagmara Stech i Agata Urbanowska

Grupa posłów na Sejm RP zrzeszona w klubie parlamentarnym Prawo i Sprawiedliwość złożyła projekt nowelizacji ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach.

Istotną zmianą ujętą w pierwotnym projekcie miało być wprowadzenie nowej instytucji prawnej, nazwanej „zgromadzeniem cyklicznym”, rozumianej jako zgromadzenie organizowane przez tego samego organizatora, w tym samym miejscu lub na tej samej trasie, co najmniej cztery razy w roku według opracowanego terminarza, lub co najmniej raz w roku w dniach świąt państwowych lub narodowych, które odbywały się w ciągu ostatnich trzech lat, chociażby nie w formie zgromadzeń i miały na celu w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii RP wydarzeń.

Drugim ważnym założeniem projektu było przyznanie pierwszeństwa zgromadzeniom organizowanym przez organy władzy publicznej oraz zgromadzeniom odbywanym w ramach działalności Kościołów i innych związków wyznaniowych. Dalej projekt zakładał, że zgromadzenia organizowane w podobnym miejscu i czasie powinna dzielić odległość co najmniej stu metrów oraz wskazywał, że jeśli dwa lub więcej zgromadzeń ma zostać przeprowadzonych w bliższej odległości i nie jest możliwe ich odbycie w taki sposób, aby ich przebieg nie zagrażał życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach – o pierwszeństwie wyboru miejsca i czasu zgromadzenia zadecyduje kolejność wniesienia zawiadomień.

Na etapie prac legislacyjnych projekt wywołał kontrowersje, nie zyskując aprobaty Rzecznika Praw Obywatelskich, Sądu Najwyższego, a także przedstawicieli OBWE. Swoje stanowisko zaprezentowałym.in. Amnesty International Polska oraz Helsińska Fundacja Praw Człowieka. W przedstawionej przez Sąd Najwyższy opinii wyrażono obawę, czy założeniem projektowanych zmian nie jest daleko idące ograniczenie wolności zgromadzeń, które to uprawnienie nie jest i nie może być zagwarantowane tylko niektórym obywatelom. Konkretyzując swoje spostrzeżenia Sąd Najwyższy wskazał m.in., że proponowane regulacje posługują się zwrotami niedookreślonymi i mogą stwarzać problemy interpretacyjne. Zauważono również, że w projekcie zmian nie uregulowano zasad i trybu orzekania o legalności zgromadzenia w wyniku jego kolizji z innym, odbywającym się w tym samym miejscu i czasie. Krytycznie oceniono również uprzywilejowanie zgromadzeń cyklicznych i zróżnicowanie organów właściwych do kontroli zgromadzeń „zwykłych” i „cyklicznych”. W uwagach końcowych Sąd Najwyższy podkreślił, że opiniowany projekt jest antykonstytucyjny i sprzeczny z zasadami prawa międzynarodowego.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich proponowane w projekcie ustawy rozwiązania są niezgodne z Konstytucją RP i międzynarodowym standardem wyznaczającym zakres wolności zgromadzeń. RPO ocenę rozpoczął od przypomnienia istoty wolności zgromadzeń, następnie wypunktował wady rozwiązań przyjętych w projekcie ustawy. W pierwszej kolejności zwraca uwagę na wprowadzenie nierównego traktowania organizatorów zgromadzeń, gdyż zgodnie z nim występować będzie hierarchia zgromadzeń, a pierwszeństwo będą miały zgromadzenia organizowane przez organy władzy publicznej lub odbywane w ramach działalności Kościołów, następnie zaś zgromadzenia cykliczne, zwykłe i dopiero zgromadzenia spontaniczne. RPO zwrócił również uwagę, że możliwość ograniczenia organizowania kilku zgromadzeń w tym samym miejscu jest także wątpliwa w świetle Europejskiej Karty Praw Człowieka oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. opartego na interpretacji art. 11 EKPCz). Poza powyższym, dla Rzecznika Praw Obywatelskich niejasna była sytuacja, w której w procedurze podejmowania decyzji w sprawie odbywania zgromadzeń publicznych uczestniczyć ma wojewoda, a zatem organ administracji rządowej w terenie, który będzie miał bezpośredni wpływ na decyzje organu samorządu terytorialnego.

Stanowisko Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka z dnia 2 grudnia 2016 r. jest krótkie, aczkolwiek dosadne. Wskazuje, że proponowana nowelizacja ustawy Prawo o zgromadzeniach godzi w istotę wolności pokojowych zgromadzeń. Według Komitetu, prawa i wolności człowieka są przynależne jednostce, a nie władzy. Odwrócenie tej zasady prowadzi do zaprzeczenia ich sensu i logiki. Na władzy spoczywa jedynie i jednocześnie aż obowiązek nieingerowania w wolność jednostki oraz zapewnienia możliwości korzystania z niej w jak najszerszym stopniu.

13 grudnia br. Sejm przyjął nowelizację prawa o zgromadzeniach z dwiema wprowadzonymi przez Senat poprawkami, które likwidują pierwszeństwo organów władzy państwowej oraz Kościołów i związków wyznaniowych w organizacji zgromadzeń oraz wprowadzają 14-dniowe vacatio legis. Ustawa oczekuje na podpis prezydenta.

Trudno nie odnieść wrażenia, że wyżej omówiona nowelizacja ma służyć władzy, nie natomiast nam, obywatelom. Za sukces należy więc uznać przyjęcie poprawek senackich do pierwotnego projektu ustawy, gdyż ich odrzucenie z pewnością świadczyłoby o całkowitej dyskryminacji organizatorów zgromadzeń niebędących organami władzy publicznej lub niezwiązanych z działalnością Kościołów. W związku z tym, że żadne ugrupowania polityczne nie są w stanie sprzeciwić się przyjęciu ustawy, pozostaje nam jedynie próba akceptacji obecnego stanu prawnego.

Kategorie: In Gremio 105, Aplikanci

Dagmara Stech

adwokat

Agata Urbanowska

adwokat, redaktor naczelna In Gremio w latach 2018-2021

Zobacz najchętniej czytane działy:

  • Kryminalna historia Polski
  • Ślepym Okiem Temidy
  • Temat numeru

Pierwszy Sidebar

Informacje:

  • O In Gremio
  • Redakcja
  • Rada Programowa
  • Zasady współpracy
  • Reklama
  • Polityka prywatności
  • Regulaminy
  • Kontakt
© 2004–2023 In Gremio.