10 czerwca br. w siedzibie Krajowej Rady Sądownictwa w Warszawie odbyło się pierwsze posiedzenie Forum Współpracy Sędziów. Posiedzenie zwołane zostało przez Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa Dariusza Zawistowskiego.
Proces legislacyjny nowelizacji ustawy o KRS zmierza do likwidacji ustawowej reprezentacji sędziów na szczeblu krajowym w postaci: Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wspólnie z przedstawicielami Zgromadzeń Ogólnych Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, Zebrania Przedstawicieli Zebrań Sędziów Sądów Apelacyjnych, Zebrania Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Okręgów oraz Zgromadzenia Sędziów Sądów Wojskowych.
Zmiana ta spowoduje, że środowisko sędziowskie utraci swoje dotychczasowe ciała przedstawicielskie, będące formą ogólnopolskiego samorządu sędziowskiego. Oceniając negatywne skutki takich zmian ustrojowych w sądownictwie na zebraniach, które odbyły się w dniu 20 kwietnia 2017 r. w Sądach w całej Polsce wybrani zostali delegaci do Forum Współpracy Sędziów.
W pierwszym posiedzeniu Forum wzięło udział 189 sędziów ze wszystkich szczebli sądownictwa powszechnego i administracyjnego oraz sądownictwa wojskowego z całej Polski.
Spotkanie otworzył Przewodniczący KRS Dariusz Zawistowski, który w swoim wystąpieniu wskazał na perspektywę braku samorządu sędziowskiego na szczeblu krajowym oraz potrzebę stworzenia forum wymiany opinii i refleksji sędziów. Następnie głos zabrał Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia prof. Krystian Markiewicz, wskazując na wspólny zamysł – gremiów stowarzyszających i reprezentujących sędziów – utworzenia Forum.
Przewodnictwo i prowadzenie posiedzenia powierzono sędziemu SR w Wysokiem Mazowieckiem Krzysztofowi Kozłowskiemu – przewodniczącemu Zespołu Ustrojowego SSP Iustitia. Prowadzący przedstawił na wstępie projekt Deklaracji, która powinna statuować Forum będące środowiskową inicjatywą obywatelską, opartą o § 4 Zbioru Zasad Etyki Zawodowej Sędziów, który stanowi o obowiązku dbania przez sędziów o dobro wymiaru sprawiedliwości i ustrojową pozycję władzy sądowniczej oraz realizującą uchwały Zebrania Przedstawicieli Zebrań Sędziów Sądów Apelacyjnych i Zebrania Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Okręgów z dnia 20 marca 2017 r.
Delegaci dokonali wyboru Komisji Wnioskowej, w której skład weszli: Grzegorz Szacoń, Mariusz Królikowski, Magdalena Durzyńska, Marta Kożuchowska – Warywoda i Krzysztof Bogusz. Komisja przyjęła w toku dyskusji szereg wniosków dotyczących zmian merytorycznych i redakcyjnych w projekcie Deklaracji.
Rzecznik prasowy KRS sędzia SSO Waldemar Żurek przedstawił wyniki ankiet wypełnionych przez sędziów na zebraniach w dniu 20 kwietnia 2017 r.
Po głosowaniach nad poprawkami przyjęto Deklarację Forum Współpracy Sędziów.
Stwierdza ona, iż delegaci do Forum, kierując się obowiązkiem zapewnienia każdemu prawa do sądu oraz troską o niezależność sądów i niezawisłość sędziów, które są fundamentem demokratycznego państwa prawnego, deklarują powołanie Forum Współpracy Sędziów. Forum jest płaszczyzną porozumienia, platformą współpracy i pomostem komunikacyjnym łączącym sędziów, poprzez ich reprezentantów wyłonionych z samorządu sędziowskiego. Forum ma charakter stałej, niesformalizowanej w rozumieniu prawa o stowarzyszeniach konferencji umożliwiającej uczestnikom, działającym w warunkach pełnej dobrowolności, komunikację pomiędzy sędziami na poziomie ogólnokrajowym. Tworzą je sędziowie Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów powszechnych i sądów wojskowych. W pracach Forum mogą brać udział przedstawiciele wszystkich stowarzyszeń sędziowskich oraz sędziowie nie będący jego członkami, w tym sędziowie w stanie spoczynku i asesorzy sądowi.
Deklaracja przewiduje, że uczestnicy Forum będą co najmniej raz w roku organizować zjazdy plenarne. Uczestnicy będą także komunikować się na dostępnym dla nich forum internetowym. Celami Forum Współpracy Sędziów są:
- umożliwienie kontaktu poszczególnym organom samorządu sędziowskiego, w celu wypracowania stanowiska, przedstawianego pod obrady Krajowej Rady Sądownictwa w trybie art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy o KRS;
- budowanie relacji zaufania pomiędzy sędziami różnych sądów i szczebli sądownictwa;
- stworzenie sędziom możliwości prezentacji opinii i wymiany poglądów w sprawach dotyczących sądownictwa oraz prezentacja opinii publicznej głosu środowiska sędziowskiego.
Deklaracja postawiła przed uczestnikami Forum zadania
poszukiwania rozwiązań problemów dotyczących sądownictwa, upowszechnianie postawy zaangażowania w sprawy dotyczące sądownictwa jako całości, wypracowanie poglądów i stanowisk rekomendowanych następnie organom samorządu sędziowskiego jako materii do podjęcia działań, a także udział w doskonaleniu organizacji systemu wymiaru sprawiedliwości i wzmacnianiu standardów demokratycznego państwa prawnego.
Forum wybrało piętnastu członków Stałego Prezydium, którego zadaniem będzie kontynuacja pracy i organizowanie dalszych płaszczyzn kontaktu środowiskowego. W jego skład wchodzą: Jarosław Klon, Tomasz Marczyński, Justyna Małek – Napierała, Marek Celej, Maria Jagielska, Krzysztof Kozłowski, Michał Lasota, Katarzyna Kruk, Waldemar Żurek, Jerzy Geisler, Bartłomiej Starosta, Kinga Śliwińska-Buśkiewicz, Robert Kirejew, Tomasz Zawiślak i Sławomir Steinborn.
Powołano też Zespół Interwencyjny monitorujący przypadki łamania niezależności sądów i niezawisłości sędziów w składzie: Małgorzata Brzózka – Chmala, Dominik Czeszkiewicz, Wiesława Kaźmierska, Mariusz Hanus, Małgorzata Wiśniewska, Anna Ptaszek, Irena Mazurek, Magdalena Modrzyńska, Bożena Mikołajska – Dąbek, Marek Wójcik i Rafał Jerka.
Głosy w dyskusji i zaangażowanie sędziów w struktury organizacyjne Forum potwierdziły trafność idei jego powołania i potrzebę działania jako zalążka ogólnopolskiego samorządu sędziowskiego.