Dwa lata temu przedstawiciele 12 samorządów zawodów zaufania publicznego podjęli decyzję o powołaniu w Szczecinie porozumienia, którego celem jest m.in. wzajemne wsparcie w umacnianiu samorządności zawodowej postrzeganej jako jeden z fundamentów społeczeństwa obywatelskiego.
Od czasu powołania w kwietniu 2023 r. Szczecińskiego Porozumienia Zawodów Zaufania Publicznego podejmujemy wspólnie różne działania, wymieniamy się poglądami w gronie przedstawicieli naszych zawodów. W momentach krytycznych wystosowywaliśmy apele i stanowiska. W okresach spokojniejszych stawialiśmy na integrację, organizując chociażby w połowie 2024 r. miejski piknik nastawiony na promowanie naszych zawodów wśród mieszkańców Szczecina. Bardzo ważne było zorganizowanie we wrześniu 2023 r., u progu wyborów do parlamentu, konferencji na temat roli samorządów w demokracji. W przyjętym wówczas apelu nie tylko zachęcaliśmy do udziału w wyborach, ale wskazywaliśmy na pryncypia i zagrożone konstytucyjne wartości. Mieliśmy świadomość wagi październikowych wyborów, od których wyników zależała nasza samorządowa przyszłość.
Warto pamiętać, że osób skupionych w samorządach tworzących szczecińskie porozumienie, a wykonujących czynnie zawody zaufania publicznego, jest ponad 17 tysięcy. To ogromna liczba, pokazująca jak duży potencjał ma nasze środowisko i wspólny głos. Z dzisiejszej perspektywy widać, że Porozumienie stało się płaszczyzną, w oparciu o którą budujemy i kultywujemy w każdym samorządzie przekonanie o wartości niezależności samorządowej w dzisiejszym świecie. Pokazujemy też, że w obliczu zagrożenia możemy działać razem. Niewątpliwie, taka postawa nas wszystkich umacnia.
Również i w naszej izbie adwokackiej, aktywnej w czasie kryzysu na polu obrony fundamentalnych praw i wolności obywatelskich, niezbędne jest pielęgnowanie dobrych praktyk demokratycznych. Ustawowemu sposobowi działania samorządu adwokackiego można przypisać cechy małej, dobrze zbalansowanej demokracji. Funkcjonujemy w oparciu o parlament, czyli zgromadzenie izbowe, z organem wykonawczym, jakim jest okręgowa rada adwokacka, z własnym adwokackim prokuratorem, który może za naruszenie etycznych zasad zaprowadzić członka samorządu przed oblicze sądu dyscyplinarnego – również składającego się z koleżanek i kolegów po fachu. Sama rada adwokacka, podejmująca szereg różnorakich decyzji, podlega kontroli nie tylko zgromadzenia, ale również komisji rewizyjnej. Tak ukształtowany samorząd ma obowiązek dbać o poziom etyczny swoich członków, nakładając na osoby podejmujące się pracy samorządowej specyficzne obowiązki, które nie są przecież wprost przypisane do codziennej ich pracy polegającej na świadczeniu pomocy prawnej. I to wszystko również po to, by nieustannie potwierdzać, że określanie naszej adwokackiej profesji mianem zawodu zaufania publicznego jest zasadne.
Mimo ośmiu trudnych dla demokracji lat zachowaliśmy ustrojowe gwarancje niezależności samorządowej, co pozwala nam na dokonywanie wyborów bezpośrednich na zgromadzeniu na wszystkie stanowiska samorządowe i do organów kolegialnych. Decydując się na wykonywanie zawodu adwokata – zawodu zaufania publicznego stanowiącego element tkanki społeczności obywatelskiej, demokratycznej, wiedzieliśmy, że część swojego czasu i przemyśleń musimy oddać wspólnocie zawodowej, którą tworzymy. Od naszego zaangażowania zależy jakość naszej małej, adwokackiej demokracji, a w konsekwencji również i tej większej, organizującej i spajającej na mocy konstytucji całe społeczeństwo.
Jako adwokaci nie mierzymy się oczywiście z takimi obowiązkami sami. Samorządy zawodów zaufania publicznego są małymi, wyodrębnionymi ustawowo demokracjami, stanowią dodatkowe, rozsiane w naszej strukturze państwowej, kotwice ustrojowe. By były silniejsze i trwalsze w czasach naporu populizmu czy prób demontażu filarów demokracji, potrzebna jest jednak nie tylko współpraca zawodów w ramach porozumienia, ale także aktywność członków każdego z samorządów zawodowych.
Jednym z podstawowych korporacyjnych uprawnień, ale i obowiązków adwokata – osoby wykonującej zawód zaufania publicznego – jest udział w zgromadzeniach izbowych. W tym roku w izbie adwokackiej w Szczecinie przeprowadzimy zgromadzenie sprawozdawczo-wyborcze. Jak co roku omówimy bieżące problemy, zastanowimy się nad kierunkami dalszych działań, ustalimy wysokość składki. Tym razem zdecydujemy również, jak co cztery lata, o obsadzie stanowisk dziekana, prezesa sądu dyscyplinarnego, rzecznika dyscyplinarnego, przewodniczącego komisji rewizyjnej oraz składach organów kolegialnych – okręgowej rady adwokackiej, sądu dyscyplinarnego, komisji rewizyjnej. Wybierzemy delegatów na zaplanowany na czerwiec tego roku Krajowy Zjazd Adwokatury.
Apeluję więc, tak z silnego własnego przekonania jak i obowiązku dziekańskiego, do moich koleżanek i kolegów adwokatów – rezerwujcie sobotę na nasze spotkanie, weźcie czynny udział w zgromadzeniu, które odbędzie się 12 kwietnia 2025 r. Razem dbajmy o naszą samorządową demokrację. Do zobaczenia!
