W oparciu o regulacje ustawo o VAT i rozporządzenia wykonawczego, osoby świadczące usługi prawne na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej (dalej: konsumenci), co do zasady muszą posiadać zainstalowaną tzw. kasę rejestrującą. Nie ma znaczenia wielkość obrotu osiągana z tego tytułu, częstotliwość takiej sprzedaży, czy inne okoliczności. Co więcej zainstalowane urządzenie powinno być typu on-line i umożliwiać łączenie bazy danych kasy z Centralnym Repozytorium Kas. Prawnicy, którzy przed 2021 r. korzystali z kas offline, w trakcie 2021 r. byli zobowiązani do ich zmiany właśnie na te podłączone do Internetu.
Oprócz ww. swoistej, kosztownej rewolucji przy wymianie urządzeń rejestrujących sprzedaż, zapisy ustaw nowelizujących w ramach tzw. Polskiego Ładu 1.0 zapowiedziały kolejne bardzo istotnej zmiany w tym zakresie.
Po pierwsze, wszyscy przedsiębiorcy posiadający kasy rejestrujące, począwszy od 1 stycznia 2022 r. zostali zobowiązani do zapewnienia możliwości dokonywania płatności za wykonane usługi przy użyciu instrumentu płatniczego. Szybkie tempo wprowadzanych zmian, brak konsultacji społecznych przy projektach ustaw oraz słaba responsywność Ministerstwa Finansów na wskazywane problemy praktyczne, na początku 2022 r. wprowadziły chaos polegający na braku jednolitego stanowiska co do rozumienia pojęcia instrumentu płatniczego. Pojawiały się głosy wskazujące na to, że zmiana przepisów nałożyła obowiązek na wszystkich posiadaczy kas online posługiwania się terminalem płatniczym. Finalnie okazało się, że wymóg przyjmowania płatności bezgotówkowych może być realizowany nie tylko z wykorzystaniem terminali płatniczych. Spełnienie obowiązku zapewnienia możliwości dokonywania zapłaty w każdym miejscu przy użyciu instrumentu płatniczego może nastąpić również np. poprzez przelew (online), czy blik.
Po drugie zaś, co jeszcze bardziej uciążliwe, przedsiębiorcy stosujący kasy online zostali zobowiązani do zainstalowania terminala płatniczego i zapewnienia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami technicznymi określonymi aktami wykonawczymi. W dużym skrócie sprowadzałoby się to do obowiązku posiadania oraz używania (i ponoszenia związanych z tym kosztów) terminala płatniczego przez wszystkich prawników, którzy posiadają zainstalowane kasy online i to niezależnie od częstotliwości wykorzystywania takiego urządzenia w ramach działalności. Datę powstania tego obowiązku określono na 1 lipca 2022 r., a na podatników, którzy go nie spełnią, organy podatkowe mają nakładać karę pieniężną w wysokości 5000 zł.
Na szczęście ww. odroczono w czasie (tym samym w czasie odroczono również dyskusję dotyczącą tego, czy obowiązek instalacji terminala dotyczyć ma wszystkich posiadaczy kas online) – póki co komunikatem Ministerstwa Finansów – aż do 2025 r. Na swoich stronach internetowych resort finansów wskazuje, że na wniosek podatników i w związku z prowadzonym dialogiem z biznesem, opracowywane jest rozwiązanie odraczające do 1 stycznia 2025 r. obowiązek zapewnienia przez przedsiębiorców współpracy kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi. Powodem takiej zmiany są sygnały świata biznesu wskazujące na problemy techniczne integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi. Odroczenie ustalonego obowiązku do końca 2024 r. oznacza jednocześnie,że w tym okresie nie będą stosowane wobec przedsiębiorców kary pieniężne w wysokości 5 tys. zł za posiadanie niezintegrowanych urządzeń.
Dodatkowo warto wspomnieć, że prawnicy, którzy w ogóle nie wykonują usług na rzecz konsumentów, nie są zobowiązani do instalacji kas rejestrujących. Ponadto istnieje zwolnienie z obowiązku posiadania tego urządzenia nawet dla prawników potencjalnie zobowiązanych do jego zainstalowania. Warunkami, które trzeba wówczas spełnić w odniesieniu do każdej sprzedaży na rzecz konsumenta to:
– zapłata za wykonaną czynność w całości otrzymana jest za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej,
– z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła,
– świadczenie usług ma miejsce wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków.
Warunki te były przedmiotem analizy Ministerstwa Finansów w wydanej dnia 26 stycznia 2021 r. (znak: 0111-KDIB3-2.4012.774.2020.2.MN) interpretacji indywidualnej.
Podsumowując, od 1 lipca 2022 r. nie zachodzą żadne zmiany w stosunku do podatników prowadzących ewidencję sprzedaży na rzecz konsumentów przy użyciu kas rejestrujących online. •
Podstawa prawna:
– ustawa z dnia 6 marca 2018 r. prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r., poz. 162 ze zm.)
– ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.)
– ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1907 ze zm.)
– rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r., poz. 2442 ze zm.)
